За крштевањето на младенците

Јеховин сведок: Јас би сакал да го разгледаме прашањето за крштевањето на младенците. Ние веруваме дека крштението може да биде извршено само над доволно возрасни лица, за истите да можат да бидат поучени: „Затоа одете и подготвувајте ученици во сите народи, крштевајќи ги во името на Отецот, и Синот, и Светиот Дух“ (ПНС[1] Мат. 28, 19); „И така оние, што од сето срце го примија неговото слово се крстија, и се присоединија во тој ден околу три илјади души“ (ПНС Дела 2, 41). Оној кој се крштева треба да биде научен во основните вистини на верата, а исто така, потребно е свесно да ја изрази својата намера да се крсти пред Бога: „Постои нешто слично, кое ве спасува сега вас, тоа е крштението (не избавувањето од телесната нечистотија, туку ветувањето на Бога за добрата совест), преку воскресението на Исуса Христа“ (ПНС 1. Петр. 3, 21). Сето тоа е невозможно за младенците: бидејќи тие ниту се поучени, ниту изјавуваат слободна волја да се крстат. Според што се раководите, кога крштевате деца?

Православен: Пред сè, ние се повикуваме на фактот, дека светата тајна крштение носи во себе избавување од гревовите, од која имаат потреба и децата. Речено е: Го крстив исто така и домот на Стефанин, а дали сум крстил и некој друг, не знам (1. Кор. 1, 16, види: Дела 10, 6; 11, 12-14; 16, 15; 16, 33). Поимот „дом“ (на грчки  οίκον) во тие времиња бил доволно широк поим и ги опфаќал во себе сите членови на семејството, слугите и робовите со нивните семејства – како возрасните, така и нивните деца. Што мислите, децата потпаѓаат под гревот?

Јеховин сведок: Не! Тие немаат во себеси лични гревови? Библијата учи, дека децата се свети. Инаку децата ваши би биле нечисти, а сега се свети (1. Кор. 7, 14). Децата како што гледаме се осветуваат преку своите верни родители и немаат потреба од крштевање. Исто така, крштението не ги отстранува гревовите. Самиот Исус се крстил не за очистување од гревовите: Он не прави грев, ниту, пак, во устата Негова се најде измама (1. Петр. 2, 22). Он со своите страдања нè приведува кон Бога, и никакви обреди не можат да го заменат тоа: … Бидејќи и Христос, за да нè приведе кон Бога, еднаш пострада за гревовите наши, праведник за неправедните; вистина, мртов по тело, но оживеа духом… (1. Петр. 3, 18). Водата не ги измива гревовите, туку само Неговата крв: „Ако одиме во светлина, како што е Он самиот во светлина, тоа значи дека општиме еден со друг, и крвта на Исуса Христа, Неговиот Син, нè очистува од секаков грев“ (ПНС 1. Јн. 1, 7).

Православен: – Сепак, децата имаат на себе гревови. Светото Писмо учи: …Oти Јас сум Господ, Бог твој; Бог ревнител, Кој за гревовите на татковците ги казнуваа децата до третото и четвртото колено, оние, кои Ме мразат (2. Мој. 20, 5). Давид говорел: Ете, во беззаконие сум зачнат и во грев ме роди мајката моја (Псал. 50, 5). Многу често, во Библијата се говори за тоа дека Господ ги казнувал децата заедно со возрасните, на пример: …Тогаш ги презедовме сите градови негови, ги разоривме сите градови, а и жените и децата не ги оставивме живи (5. Moj. 2, 34). Затоа одделувањето на децата од проблемите на возрасните и нивно разгледување одделно од нив – е премногу лекомислено. Речено е, за еднаква одговорност пред законот и за возрасните и за децата: … ни ти, ни синот твој, ни ќерката твоја… (5. Moj. 5, 14). Всушност, за поколението во времето на потопот е речено: И му рече Господ Бог на Ноја: „Крајот на секое тело пред очите Мои дојде, зашто се исполни земјата со неправда од нив; и, еве, Јас ќе ги истребам нив од земјата (1. Moj. 6, 13). – Никој од возрасните и децата, освен семејството на Ное, не бил спасен. Опасноста од Божјиот гнев надвиснува над секој човек, независно од неговата возраст. Негрижата за спасението на децата – значи да се покаже врв на безгрижност и непромисленост. А за тоа, дека преку Крштението ние се приопштуваме кон искупителното дејство на Крвта Христова, во Светото Писмо е кажано многу: И сега, што се чека? Стани, крсти се и очисти ги гревовите свои, призовувајќи го името на Господа Исуса (Дела 22, 16); А Петар им рече: Покајте се и секој од вас да се крсти во името на Исуса Христа за простување на гревовите; и ќе примите дар од Светиот Дух. Зашто за вас е ветувањето, за вашите деца и за сите што се далеку, што ќе ги повика Господ, нашиот Бог (Дела 2, 38-39). А за тоа, дека Крвта Христова била пролеана за оставање на гревовите, ние знаеме и веруваме во тоа, како што е кажано: …зашто ова е Мојата крв на новиот Завет, која се пролева за мнозина, за опростување на гревовите (Мат. 26, 28). И не само во Светата Тајна Причест, туку и во светата тајна Крштение ние можеме да се приопштиме кон Нејзиното спасително дејство, за кое погоре читавме.

Јас сакам да ве прашам: што мислите, кое време било повеќе спасително и повеќе благодатно – старозаветното или новозаветното?

Јеховин сведок: – Се разбира, новозаветното.

Православен: Правилно. Како што е речено: … зашто Законот беше даден преку Мојсеја, а благодатта и вистината произлегоа од Исуса Христа (Јован 1, 17). Што мислите, каде било полесно да се влезе во народот Божји – во деновите на Стариот Завет, кога веста за спасението му била откриена само на еден народ, или во деновите на Новиот Завет, кога правдата Божја му се открива на секому?

Јеховин сведок: Се разбира, нашето време е повеќе благопријатно за спасението. Но каков однос има тоа кон нашето прашање?

Православен: Директен. Според вашата гледна точка, произлегува дека со доаѓањето на Христос Спасителот состојбата на децата се влошила.

Јеховин сведок: – Јас за тоа не говорев.

Православен: Вие само така си мислите. Ајде да одговориме на следново прашање: преку кој обред во новозаветните времиња, човекот може да влезе во народот Божји?

Јеховин сведок: – Преку Крштението.

Православен: Добро. А во старозаветните времиња – преку кој обред човекот влегувал во општината на Израилот, односно станувал јудеец?

Јеховин сведок: Преку обрезанието…

Православен: Одлично. А во која возраст човекот можел да биде обрезан?

Јеховин сведок: – Во осмиот ден…

Православен: Тоа навистина е така. Речено е: Секое машко дете, кога ќе наполни осум дена по раѓањето, низ целото ваше потомство, да биде обрезано (1. Мој. 17, 12).

И така, кај вас произлегува, дека во Стариот завет, човекот може да влезе во заедницата на Израилот, како дете (младенец), а во новозаветното време положбата на децата се усложнува и тие не можат да бидат членови на христијанското собрание. Тоа вас не ви пречи?

Јеховин сведок: Христос бил обрезан, и крстен. Неразбирливо, каков однос има обрезанието кон Крштението, ако тоа се различни работи и меѓу нив не може да има никакви паралели.

Православен: – Има многу паралели. Самото Свето Писмо ни ги објавува овие паралели кога говори: Во Него сте и обрезани преку неракотворно обрезание, откако го соблековте гревовното тело на плотта преку обрезанието Христово; откако се погребавте со Него во крштавањето, во кое заедно со Него и +воскреснавте преку вера во силата на Бога, Кој Го воскресна од мртвите (2. Кол. 2, 11-12).

И така, обрезанието, кое над детето било извршувано во осмиот ден, е преобразено во Крштението.

Јеховин сведок: Но во Светото Писмо е јасно кажано за крштението: Кој ќе поверува и се крсти, ќе биде спасен; а кој не поверува, ќе биде осуден (Марко 16, 16). Како може детето да верува?

Православен: – За него верува кумот.

Јеховин сведок: – Зарем еден човек може да верува за друг?

Православен: –Може, и за тоа има многу примери во Светото Писмо. На пример, ќе го земеме случајот со слугата на стотникот. Тој бил исцелен не според својата лична вера, туку според верата на стотникот, како што е и речено: И му рече Исус на стотникот: „Оди си и, како што си поверувал, нека ти биде!” И слугата негов во истиот час оздраве (Мат. 8, 13). Всушност, тој збор, кој кај нас се преведува како „слуга“ во грчкиот оригинал се чита како „дете“ (грч. παις[2]). Излегува дека, возрасниот стотник верува за својот слуга, момче, и последниот добива исцеление според неговата вера.

Исто така пример за нас може да биде и случајот со фатениот, кој бил положен на постела, каде се говори за неговите пријатели, дека Исус штом ја виде нивната вера, на фатениот му рече: „Не плаши се чедо! Ти се простуваат гревовите твои (Мат. 9, 2). Тука, како и во другите случаи, Христос не обраќа внимание на болниот (кој бил фатен не само со телото, туку и со душата), туку гледа на верата на неговите пријатели и според нивната вера го исцелува. Затоа вие избрзавте, кога рековте дека еден човек не може да верува за друг.

Сепак ајде да го прочитаме следниов текст: Кога го чуја тоа, во срцата им стана мило, и му рекоа на Петра и на другите апостоли: „Луѓе, браќа, што да правиме?” А Петар им рече: „Покајте се и секој од вас да се крсти во името на Исуса Христа за простување на гревовите; и ќе примите дар од Светиот Дух (Дела 2, 37-38). Ќе обратиме внимание на тоа, што, кога апостол Петар говори „покајте се“, тој не говори да се „покајат сите“, како во случајот, кога тој говори за крштението. Тоа значи, дека тој ги има во предвид само тие, кои можат да се покајат (т.е. возрасните). Малите деца не можат да се каат. Но во случајот кога тој говори за крштението,  нагласува „секој од вас да се крсти“, имајќи ги во предвид и возрасните и децата. Ние утврдивме дека и децата и возрасните се наоѓаат под јаремот на гревот. И он (Петар) имено тоа го има во предвид, кога додава за крштението … во името на Исуса Христа за простување на гревовите… Понатаму он зборува уште појасно: И ќе примите дар од Светиот Дух. Зашто за вас е ветувањето, за вашите деца (грч. τέκνοις[3]) и за сите што се далеку, што ќе ги повика Господ, нашиот Бог. (Дела 2. 38-39). А за тоа, дека Господ ги повикува не само возрасните, но и децата, Самиот сведочи, говорејќи: Кога го виде тоа Исус, негодуваше и рече: „Оставете ги децата да приоѓаат кај Мене и не пречете им, зашто на такви е царството Божјо (Марко 10, 14)[4].

За називот „Јеховини сведоци“

 

Јеховин сведок: – Јас ја разбрав вашата позиција, но сепак  ми се чини дека е многу напната. Јас сакам со вас да разгледаме друго прашање. Прашањето за името на Бога. Што мислите, зошто нашата организација се нарекува „Јеховини сведоци“?

Православен: -Тешко ми е да одговорам на ова прашање, бидејќи не можам да најдам библиско оправдување за тоа.

Јеховин сведок: -Името „Јехова“ се сретнува во Библијата приближно 7000 пати. Речено е во Псалмите: …и да познаат, дека името Ти е Господ (יְהוָה) и дека Ти си единствен Севишен над целата земја (Псал. 82, 18).

Зборот „Бог“ – е титула, а не сопствено име на Севишниот, како што и „претседател“, „цар“ и „судија“, не се сопствени имиња. Тоа име се сретнува и во Новиот Завет, на пример во зборот „Алилуја“, што означува – „Восфалете Го Јах“. „Јах“ – е кратка форма од името Јехова. Во синодалниот превод на Библијата, тој збор се сретнува 8 пати (1. Мој. 22, 14; 2. Мој. 3, 14; 5, 3; 17, 15; 33, 19; 34, 5; Суд. 6, 24; Ос. 12, 5). Јудејските суеверија не дозволувале да се изговара тоа име гласно. Но сега, значењето на ова име се обновува по целата земја. Преводот на „Новиот свет“ го врати името „Јехова“ и во „Грчките Писма“. И тоа е справедливо. „Јеховини сведоци“ биле не само древните верници, но и самиот Христос: А Мои сведоци, вели Господ, сте вие и Мојот слуга, што го избрав, за да знаете и да Ми верувате, да разберете дека сум тоа Јас: пред Мене немаше Бог, и по Мене нема да има (Исаија 43, 10).

Православен: – Во називот на вашата организација мене ме обеспокојува сè: и првиот и вториот збор. Ќе започнеме со зборот „сведоци“. Може ли човек да биде сведок на некој настан, за кој прочитал во весник или во книга или слушнал за него од други луѓе? Секако, не! Сведоците се секогаш директни очевидци на настаните.

Апостолите не се нарекувале „Јеховини сведоци“. Самиот Христос ги почитувал нив за Свои сведоци, и Он обраќајќи се кон нив им говорел: но ќе примите сила, кога врз вас ќе слезе Светиот Дух; и ќе Ми бидете сведоци во Ерусалим и во цела Јудеја и Самарија, и дури до крајот на земјата (Дела 1, 8). „Сведок“, според новозаветното разбирање на тој збор, – е очевидец. Кога апостолите избирале нов апостол, на местото од Јуда кој отпадна, овој принцип целосно бил исполнет. Критериум за избирање на нов апостол било неговото лично присуство на познатите настани. За тој принцип говори и апостол Петар: … почнувајќи од крштавањето Јованово, па до денот, кога се вознесе од нас, да биде сведок со нас за Неговото воскресение (Дела 1, 22).  Сведоци се нарекувале и првите христијански маченици, како на пример, верниот сведок… Ахтипа (Откр. 2, 13). Со своите страдања, тие сведочеле за својата посветеност кон Исуса Христа.

А за текстот од книгата на пророк Исаија, каде што се говори: А Мои сведоци, вели Господ, сте вие и Мојот слуга, што го избрав (Иса. 43, 10). Тука станува збор за еврејскиот народ и за улогата на пророк Мојсеј.

За да го оправдате вашето разбирање, со поимот кој го разгледуваме, овој текст очигледно не одговара. Од друга страна, зборот „сведок“ има повеќе значења, така што со него не може да се карактеризира член на христијанската заедница, тој не може да се разликува од другите луѓе. Исто така и зборот „ученик“ веднаш поставува пред нас редица прашања.

Во Новиот завет е речено: И цела година тие се собираа во црквата и поучуваа многу народ; и најнапред во Антиохија ги нарекоа учениците христијани (Дела 11, 26). Со зборовите „најнапред во Антиохија ги нарекоа учениците христијани“ апостолот говори за потеклото на оваа вистинска апостолска традиција – да ги нарекуваат членовите на Црквата Христова со името: ХРИСТИЈАНИ (грч. Χριστιανούς ).

Всушност, Името „Јехова“ ниту еднаш не се сретнува во ниту еден грчки текст во новозаветните или старозаветните Писма. И не се брзајте да спорите…

Јеховин сведок: – Сепак постојат текстови во „Грчките Списи“, во кои е присутно името „Јехова“. Во 1944 година во „Весникот за теолошки студии“ беше објавен фрагмент од папирус на грчки јазик, каде што тоа име беше зачувано во својата оригинална форма и не беше заменето со друга титула.

Православен: – Кој фрагмент од Библијата беше објавен во тој папирус?

Јеховин сведок: – Втората половина од Петтата книга Мојсеева.

Православен: – Значи – во Стариот Завет! Не постои ниту еден ракопис во Новозаветните Писма, каде е присутно тоа Име (יְהוָה). Но и во самиот прв збор од името на вашата организација вие исто така правите грешка против вистината, дури и тогаш, кога се повикувате на некои папируси. Ќе ви појаснам…

Зборот „Јехова“ го нема во ниту една еврејска, грчка и словенска Библија. Во самиот еврејски текст, Името Бог Господ (יְהוָה) никогаш не се чита така, како што вие го изговарате тоа Име. Освен тоа, оваа неправилна форма (транслитерација) за изговарање на ова Име, за луѓето кои се носители (го зборуваат) еврејскиот јазик се смета како погрешна. Така на пример, во „Еврејската енциклопедија“, ние можеме да го прочитаме во врска со овој збор („Јехова“) следново: „Тоа во новите библиски преводи често е претставено во формата Јехова, ИГВХ, која, од фонолошка гледна точка се смета како неприфатлива. Укажанава форма се појавила од обидот да се изговарат согласните букви на ова име така, како да се снабдени со согласки од името Адонај“[5]

Јеховин сведок: – Но ние не го изговараме тоа име, кое започнува со самогласката „а“, од името „Адонај“.

Православен: – Извинете. Имено тоа Име од Првата книга Мојсеева (3, 14) беше искривено при неправилна транскрипција. Познато е дека, според правилата на староеврејскиот јазик, првата буква א (алеф) се изговара како е. Оттука, како резултат на некомпетентноста на средновековните преведувачи, – самогласките од Името „Адонај“ беа ставени под согласките יְהוָה (Јахве), и се појави никогаш не постоечкото читања: Ј-е-Х-о-В-а-Х или „Јехова“.

Ако ние, например, ги одземеме согласките од презимето „Рассел[6]“ и да ги додадеме согласките од презимето „Руттерфорд[7]“ тогаш добиваме двогласно РуСеСоЛ. Јас мислам дека со таква промена на буквите во презимињата на вашите основачи (ересиарси) вие ќе бидете запаметен во нивното сеќавање како човек кој ги навредува. А ние тука говориме за Името на Бога. И покрај тоа, вие тврдите дека го знаете тоа Име.

Јеховин сведок: – Но во вашиот Синодален (православен) превод тој збор се сретнува осум пати[8]…

Православен: – Вие сте во право. Но ова не е ништо друго, освен влијание на Европската („библиска“) традиција за изговор (транслитерација) на ова Име. Такво влијание кое било доволно силно имало и во XVIII–XIX век…

Но да се вратиме на нашето прашање. Всушност тоа Име „Јехова“ се сретнува само во тие преводи, кои се наоѓале под влијание на западно-европската библистика. Во современите преводи кои се направени исто така од западно-европски библисти, таков изговор (транслитерација) на тоа Име отсуствува.

Во еврејскиот текст на Стариот Завет, најраспространето Име на Бога, кое се сретнува точно 5789 пати, – е יְהוָה (Јахве)[9]. Познатиот текст од Втората книга Мојсеева (3, 14) содржи, друга, наместо יְהוָה (Јахве), форма при изговор на тоа Име – односно אֶהְיֶה (Ехје). Буквално тоа Име се изговара вака: אֶהְיֶה אֲשֶׁר אֶהְיֶה (Ехје Ашер Ехје). Буквалниот превод на ова едносложно име може да биде следен: „Јас сум Тој, кој Јас сум“ или “Јас сум Оној, Кој вечно постои!.

Имено Името на Господа во формата אֶהְיֶה (Ехје), укажана во 2. Мој. 3, 14, се сретнува во Светото Писмо само 51 пат. За споредба – Името на Господа Бога  אֱלֹקִים (Елохим)[10] се сретнува во Стариот Завет 1083 пати.

Всушност, светоотечката традиција не го оставила ова прашање без внимание. Така, на пример, блажени Теодорит Кирски во својот трактат, со наслов „Скратено изложување на Божествените Догмати“, – особено пишува: „Бидејќи луѓето се неискусни, и не знаејќи го значењето на еврејските имиња, мислат, дека, Адонај, Елои, Саваот се различни богови, затоа мислам дека е потребно да им појаснам што значи секое од овие имиња на нашиот јазик. И така, името Елоф се толкува како Бог, а Елои како – Бог мој. Името: Ил, кое се изговара без предихание, значи исто така Бог, а со предихание – Бог силен. И Адонај значи Господ, а Господ Саваот се толкува како Господ на силите, или Господ на воинствата: бидејќи кај елините редовите на војниците се нарекуваат сила. А Шаддаи, значи доволно и моќно, а Аио – вистински. Ова име кај евреите не било изговарано; а самарјаните него го изговараат како Иаве“. Слушнете го сведочењето од Енциклопедијата на Брокгауз и Ефрон по ова прашање: „Во секој случај формата И(ехова) – не е единствена; заедно со неа, особено во поново време, се повеќе влегува во употреба друга форма – Jabe, Jahveh, во полза на древните сведоштва кој постојат кај блажени Теодорит (Ίαβέ) и Климент Александриски (Ίαουέ)“.

…И така, во двата збора од називот на вашата организација – „Јеховини…“ и „…сведоци“ – ние гледаме две грешки: една егзегетска[11], а друга – филолошка; постојат и историски сведоштва, кои ја оспоруваат вашата позиција. Вие сте подготвени да ја продолжиме нашава денешна беседа или се уморивте? Тогаш би можеле да се сретнеме утре.

Јеховин сведок: – Да. Подобро е утре…[12]

[1] „Превод на Новиот Свет“ – организација „Јеховини сведоци“.

[2] Машки род: „момче“

[3] Именка. Множина. Среден род.

[4] „Дури и најстрашните престапници, како и тие, кои многу согрешиле портив Бога, ако станат верници, ќе им се простат гревовите (сп. Дела 10, 43). Ниту крштението, ниту благодатта за таквите не е забранета (сп. Марко 16, 16; 1. Кор. 12, 13). Уште повеќе не треба да има никакви забрани за детето, кое неодамна се родило и во ништо не згрешило, освен тоа, дека според телото потекнува од Адама, и со самото раѓање се допира до древната смрт (сп. Рим. 5, 12). Тој грев нему му се отпушта со голема леснотија, бидејќи тој не е негов сопствен, туку е туѓ. Затоа, возљубен брате, ние донесовме соборно решение, никого да не одбиваме, ниту во крштението, ниту во благодатта Божја, бидејќи Бог кон сите е сострадален, добар и милостив (сп. Дела 2, 38)“ (Свештеномаченик Кипријан Картагински, Послание).

[5] Еврејска енциклопедија, т. 8, с. 130.

[6] Првиот претседател на организацијата „Јеховини сведоци“.

[7] Вториот претседател на организацијата „Јеховини сведоци“.

[8] 1. Мој. 22, 14; 2. Мој. 3, 14; 6, 3; 15, 3; 17, 15; 33, 19; 34, 5; Суд. 6, 24; Ос. 12, 2.

[9] Во грчката Септуагинта κύριος; во словенско-руската традиција „ГОСПОД“

[10] Во грчката Септуагинта θεός; во словенско-руската традиција „БОГ“.

[11] Богословската грешка во називот „Јеховини сведоци“ – е таа, дека постои само Еден Единствен Сведок за Бога Отецот, а ота е Неговиот Возљубен Син (Кој е образ на невидливиот Бог – 2. Кор. 4, 4), кој вели за Себеси: … Кој Ме видел Мене, Го видел Отецот (Јован 14, 9).

[12] Крај на втората средба.

Извор: http://www.pravoslavie.ru/106551.html

Превод: м-р Игор Ризановски